zondag, oktober 31, 2004

Vet Geluid deel III: Het Plezier van de Bas

Laat ik eens proberen te ontleden wat de bas in Vet Geluid zo’n uitzonderlijk genot maakt. Is er om met Barthes te spreken een graine (in het Nederlands vertaald met het nare woord grein) van de bas, zoals de stem die kan bezitten? Graine is dat “iets” in uitzonderlijke, niet per definitie technisch perfecte, stemmen waar het wezenlijke van het lichaam doorklinkt. Een soort stemmagie die plaatsvindt in “de zeer precieze ruimte waar taal en stem elkaar ontmoeten.” (Ik moet dan altijd denken aan Tim Buckley, Serge Gainsbourg, Stevie Nicks, Jennifer Herrema. Ik ga er van uit dat er een soort wrijving, kortom een erotiek, moet zijn: de stem pleziert en stoort.)

Je kan begrijpen waar ik heen wil: is Vet Geluid niet een track die een bas gebruikt met graine, een basgeluid dat overweldigt maar schuurt, fysiek en in het bezit van een gruizigheid die “irriteert”, die je welhaast kan proeven? Dit in tegenstelling tot zeg maar de pressure bass van jungle, die seismische verplaatsing van lucht. Een botte, functionele erotiek. De ronde bassen van de Roland machines die techno overheersen, een erotiek die meer overhelt naar het cerebrale. Dit ook in tegenstelling tot de totaal onerotische funkbas, dat glibberige, gepluk, associaties van stinkend rubber, natte handdoeken (klets! klets!)

Graine is hier niet de confrontatie tussen taal en stem, maar lichaam en machine. De graine van de bas, is de directe machinificatie van het lichaam, de vloeibare erotiek van de machine. Luister naar de haperende bas in ‘Music Is Not Computer Algebra 1’ die het lichaam ontregeld, dronken doet voelen. De manier waarop de bas in Die ‘Rotbauchunken vom Tegernsee’ diep vanuit je keel naar boven toe lijkt te schrapen; ‘Mean Boy’ is een op zichzelf staand dialect van bas; ‘Flow Control’ klinkt als de zelfbevrediging van je oorharen, de tast om het plezier van de tast in zichzelf. En dan is er natuurlijk het manifest ‘Pleasure From The Bass’, de bas als een onmenselijke variant van morsecode die sporen achterlaat op het lichaam.

Nu nog Vet Geluid verbinden met het idee van de utopie om de driehoek van Droommachine: Sporenburg te completeren (om het kort te houden: de gebruikelijke tijdelijke utopie van dansmuziek, ergo de jouissance van de korrelige bas is een moment van vergeetachtigheid…zonder plaats/zonder tijd. Daar ook waar je franse woorden vergeet.)