Zal ik mezelf als 11-jarige herscheppen?

Opeens bedacht ik…de Mazinger Z vechtrobot zouden ze die op Ebay misschien te koop aanbieden? Toen ik acht jaar was wilde ik niets liever hebben. Kreeg hem niet van mijn ouders want te duur (al was het natuurlijk een investering in de toekomst geweest, al kan ik me voorstellen dat ze niet erg enthousiast zouden zijn geweest bij het idee dat hun zoon er in 2005 nog plezier aan ging beleven)…okay, hij was prijzig maar het zou me niets verbazen als ze me met dat argument hebben afgescheept terwijl er alarmbellen afgingen bij het zien van de megacoole wegschietende vuisten van Mazinger.

Ik kan het allemaal aanschaffen. Te zijner tijd komt er vast een Mazinger langs op Ebay. Er zijn talloze (illegale) DVDs met de complete Mazinger Z serie of klassieke voetbalwedstrijden. Een DVD met Frankrijk – West-Duitsland 1982. Die ik niet ga kopen. Ik zou graag klassieke wedstrijden willen zien op DVD die ik nog niet heb gezien maar niet deze, je maakt wat kapot, ook al kan je met een wat afstandelijkere blik naar andere dingen kijken (hoe voetbal veranderd is, de esthetiek van die tijd etc.) Ik weet niet, misschien is het wel therapeutisch om het trauma nog eens onder ogen te zien?

Het valt uiteindelijk in het niet bij de echte obsessie: oude voetbalshirts. Wanneer ik verzadigd ben met muziek komt het opzetten. Ik kan er uren naar op zoek zijn. Ik ben er erg gevoelig voor dat ze precies goed moeten zijn. Toffs is leuk met betrekking tot het tijdperk voordat Le Coq Sportif en Adidas (begin jaren zeventig) zich begonnen te profileren. Na 1972 moet het “the real deal” zijn. Een verkeerd detail (het St.Etienne shirt dat ik heb: ze droegen toen geen clubembleem op het shirt, bovendien glom dat shirt en was het bijna AS Roma strak), maakt me uiteindelijk ongelukkig.
Het wordt met het WK voor de boeg weer uitkijken: het schijnt dat in 2002 Adidas bepaalde voetbalshirts uit 1982 tijdelijk heeft heruitgebracht. Ik had toen andere zaken aan mijn hoofd maar ik kan me nu wel voor mijn hoofd slaan dat ik niet zo’n Adidas Original France 1982 shirt heb aangeschaft (niet dat het in Nederland te krijgen was...bovendie heeft Adidas in die heruitgave ook een fout gemaakt, dat WK-shirt had geen witte hals...of hadden ze die er tijdens het toernooi uitgeknipt vanwege de Spaanse hitte?) Waarom doen merken als Adidas en Le Coq Sportif trouwens zo moeilijk over die retroshirts? Rechten? Of is het angst dat ze beter verkopen dan huidige, over het algemeen, lelijkere shirts? (Le Coq Sportif stelt tegenwoordig zo weinig voor dat ze zich compleet als retromerk zouden moeten profileren.)

Ik word treurig van het aanbod, het spel dat aanbieders spelen met oprechte verlangens van mensen, door met nepartikelen te leuren (dan zie je een Adidas logo maar wordt toch even het label in het shirt weggeknipt). Als je niet uitkijkt kom je in een haast Borgesiaans doolhof terecht op zoek naar iets authentieks, dat je nooit zal vinden. Er zijn bijvoorbeeld Aziatische reproducties te vinden die haast niet van echt zijn te onderscheiden, die de moeite nemen om in het logo van het Frankrijk WK 1978 shirt, Argentine ’78 te verwerken. Dus je hebt een niveau authenticiteit en een niveau herinnering.

Een shirt van 1978 interesseert me veel minder dan van 1982 omdat ik aan dat eerste WK geen persoonlijke herinneringen heb (los van wat Panini plaatjes. En over Panini gesproken, misschien ook de kans om mijn plaatjesboek van het WK ’82 eindelijk te completeren…pfff, zoveel te doen.) Terwijl in het Frankrijk van 1978 al de basis aanwezig was voor 1982 en 1984 (de jonge Platini, Battiston, Trésor, Bossis, Rocheteau, Six speelde al mee.) Die wijsheid heb ik uit mijn stripboek De Geschiedenis van het Wereldkampioenschap 1930-1978, waarin een beeld wordt geschapen van een naïef Frankrijk dat in een Poel Des Doods met Italië en Argentinië in de eerste ronde wordt uitgeschakeld (plaatje wat mij altijd is bijgebleven: Frankrijk verliest ongelukkig met 2-1 van Italië na in de eerste minuut een voorsprong te hebben genomen. Tekst: In Frankrijk worden na afloop televisies uit het raam gegooid... Afbeelding van man die woedend een televisie van de trap gooit terwijl zijn vrouw geschrokken toekijkt. Dat fascineerde me als tienjarige, zo boos zijn om een wedstrijd dat je je televisie kapot gooit.)

Wat me altijd opvalt is dat Engeland het centrum is van de voetbalnostalgie. Er bestaat daar een bewustzijn/respect voor het verleden. De meeste shirts en DVD’s komen daar vandaan. In Nederland is dat bewustzijn bijna compleet afwezig is (terwijl je bij Toffs zelfs een retro-shirt van MVV kan kopen!) Toen de Ajax-shop vier jaar geleden bij het jubileum van de 1971 finale het shirt opnieuw uitbracht, hebben ze uit het hoofd er maar wat van gemaakt (een paar minuten studie leert namelijk: dat de mouwen geen rode band hadden bij de pols, in 1971 speelde Ajax nog zonder logo op het shirt, het jaar daarna echter had het Ajax-logo nog geen cirkel als begrenzing, maar in 1972 speelde ze dan ook weer zonder witte hals. Amateurs.)

En om dan toch weer bij muziek uit te komen. Wie had gedacht dat geweldenaar Trésor in 1978 een single had uitgebracht?!?