maandag, februari 21, 2005

You’re a fake

Een van de fascinerende discussies over muziek op het moment betreft de fake leak, dat wil zeggen, albums die voor officiële releasedatum al op het web zijn te vinden maar waarvan de authenticiteit in twijfel wordt getrokken. Heerlijk hoe mensen proberen te achterhalen of ze te maken hebben met een echte of onechte versie. Er zijn verhalen van “vrienden die hebben horen zeggen dat ze een e-mail hebben gelezen waarin artiest X zegt dat alle mp3s van het nieuwe album Y die in omloop, nep zijn,” etc. etc. Geen theorie te wild, geen ontleding onderhevig aan twijfel.

Twee artiesten zijn op het moment vooral het onderwerp van speculatie. Autechre en Daft Punk. Dat over de authenticiteit van Untilted wordt getwijfeld hoeft geen verbazing te wekken. Sinds de mp3 zich begon te manifesteren zijn er altijd geruchten geweest over neptracks van met name Autechre en Aphex Twin, die in omloop zouden worden gebracht door hobbyisten of doorgedraaide fans. Zelf ben ik ze nooit tegengekomen dus ik neig het als een mooie vorm van internetfolkore te zien. Aan de andere kant, stel dat het wemelt van Ae-simulacra, hoe lang duurt het nog voordat, onvermijdelijk, de simulacra het origineel overtreft? Het muzikale equivalent van het perfect nagemaakte Chanel-tasje op een Chinese markt.

In het geval van Human After All wordt gefluisterd dat de groep zelf verantwoordelijk is voor de versie van het album dat zich verspreid over het web en veel voormalige bewonderaars tot tranen van woede/pijn/teleurstelling beweegt. Zo groot is de teleurstelling dat er een geloof ontstaat dat Daft Punk nooit zulke minimale muziek zou kunnen maken (bizarre constatering, aangezien ze toch echt house maken en Thomas Bangalter ‘So Much Love To Give’ heeft geproduceerd, waarschijnlijk de meest extreme minimale pophit ooit.) Dus hebben ze volgens hardnekkige geruchten zelf een versie laten lekken die bestaat uit tracks met strategisch aangebrachte loops. Ik zou het graag willen geloven, niet omdat ik Human After All verschrikkelijk vind (integendeel), maar omdat het een enorme stunt zou zijn. Alleen zoals meestal met samenzweringstheorieën is de realiteit veel saaier. Wie rustig luistert, hoort natuurlijk dat dit wel degelijk het eindproduct is. En laten we wel wezen, een professional als Reynolds heeft inmiddels ook al zijn teleurstelling geuit over Human After All en die staat naar eigen zeggen boven het hele mp3-fenomeen (als je kattig zou willen zijn, een niet onbelangrijke reden waarom hij er tegenwoordig zo verloren bij hangt – nu ook weer over M.I.A. met die belegen Britse “ze is niet van de straat, ze is naar art school geweest!” beschuldiging aan komen zetten.) Ik weet niet, er lijkt een soort radicale beweging in de muziekkritiek te zijn geslopen waarbij een ouderwetse afwachtende houding van “ik krijg de promo’s wel opgestuurd” niet meer genoeg is, zeker op housegebied waar de remix (de remixer als Auteur) weer een allesbeslissende rol speelt. Het is achter de computer zweten en informatiepatronen herkennen (de blogger/criticus) of zoals Job de Wit actief crate digger zijn (de DJ/criticus). In de ideale situatie vinden beiden elkaar in een soort actieve relatie van informatie-uitwisseling die wat mij betreft veel gezonder is dan het eenrichtingsmodel wat is gebaseerd op een praktijk van kranten en de oude muziekpers, die op sterven na dood is (postmodern “dood” was hij na de teloorgang van Melody Maker en The Face al een tijd.)

Een alternatieve hypothese: downloaden is zo saai en routineus geworden dat vervanging nodig is voor de kick van “de plaat in de bakken vinden.” Die vervanging is collectief gevonden in de mythe van de fake. Je gelooft er niet echt in, maar wat als er 21 maart toch opeens andere muziek uit je speakers komt?

Een alternatief model: een soort slowbeweging voor muziekschrijvers en luisteraars. Het vrijwillig loslaten van de informatieverslaving, blogje-de-voorste en kiezen voor kwaliteit-over-kwantiteit, contemplatie en lange essayachtige stukken over muziek. Het teruggetrokken leven in een album.